بهترین نرم افزارهای طراحی کدامند؟

نرم افزار؛ ابزار کار آرتیست های دیجیتال که در طی سالها، به نظر میرسه هیچ دو نفری نمیتونن روی مطالبش توافق داشته باشن. ولی دلیل چیه؟؟ چرا یه سریا میگن نرم افزار مهمه ولی یه سریا میگن نیست؟ یه سریا میگن نرم افزارای فلان شرکت خوبه ولی یه سریای دیگه میگن نیست؟ چرا یه عده ای میگن فتوشاپ یکی از بهترین نرم افزارهای طراحی هستش و ازش برای طراحی وکتور استفاده میکنن، درحالی که وکتور ساختن با فتوشاپ همونقدری منطقیه که کت شلوار پوشیدن با کتونی منطقیه؟ دلیلش خیلی هم پیچیده نیست راستش، ادامه مقاله رو که در آکادمی کافه انیمیشن برات نگارش کردیم رو بخون تا متوجه بشی.

مقدمه انتخاب بهترین نرم افزارهای طراحی

دنیای نرم افزار و کلا دنیای کامپیوتر، چیزیه که هر روز داره پیشرفت میکنه و عوض میشه. هر شبی که میخوابی و فرداش بلند میشی، احتمالش هست که یه تغییر اساسی ایجاد شده باشه.

خود من مثل بچه ی آدم داشتم با نرم افزار اسکچ بوک کار میکردم که یه روز رفتم توی سایتش و دیدم که اتودسک، فروختتش به یه شرکت دیگه و الان معلوم نیست آیندش چی میشه. پس نظرات مخلتف در زمینه ی نرم افزار، اکثریتش وابسته به اینه که سرعت هماهنگ شدن اون شخص نظر دهنده، چقدر با سرعت تغییرات دنیای نرم افزار هماهنگه. مثلا اگه یکی همچنان توی ۲۰۱۰ مونده باشه، هنوز بهت میگه افترافکت بهترین نرم افزار انیمیشنه و فتوشاپ بهترین نرم افزار نقاشی. درحالی که الان، که چند روز بیشتر نمونده تا ۲۰۲۲، دقیقا برعکسه. این دوتا شدن بدترین ها توی رشته خودشون، فقط به خاطر اینکه فکر کردن کسی نمیتونه جاشونو بگیره و همینطوری نشستن و هیچ کاری نکردن؛ غافل از اینکه توی دنیای دیجیتال، میتونن جاتو بگیرن و خیلی هم سریع میتونن.

منتهی باز ممکنه سوال پیش بیاد: « آقا، اگه داری میگی یه سری از نرم افزارا دیگه به درد نمیخورن، پس چرا این همه آدم و شرکت دارن ازشون استفاده میکنن؟ »

سوال بسیار خوبیه! و جوابشم اینه که: نرم افزار عوض کردن، اصلا به این راحتی نیست. اگه شخص باشی، هرچی سنت بالاتر میره سخت تر میشه. و اگه شرکت باشی، رسما غیر ممکن میشه. فکر کن یه شرکتی داشته باشی و کلی اعضا توش باشن که یه سری نرم افزارهای خاصی رو بلدن و با اونا کار میکنن و در طی سالیان دراز، کلی پلاگین و فایل آماده براش ساختن و رسما اون نرم افزار شده عضوی از شرکت، که اصطلاحا بهش میگن جزء Pipeline شرکت شده. حالا گیریم که موسسه ی سازنده ی اون نرم افزار، یهو تصمیم گرفت دیگه ارتقاش نده و هرسال، فقط ۲۰، ۳۰ تا باگ جدید بهش اضافه کنه. اعضای شرکتمون چیکار میخوان بکنن؟ برن تمام فایلهای قبلی رو بریزن دور و هرچی کارمند قبلی هست اخراج کنن و به جاش اعضای جدید بیارن؟؟ نمیشه! یا فکر کن شرکت نداشته باشی، شخص باشی. فکر کن ۱۰ ساله با یه سری نرم افزار خاص کار کردی و انقد دستت بهشون عادت کرده که دیگه چشم بسته هم میتونی از استفاده کنی. با کلک ها و ریزه کاری هاش خو گرفتی و به اصطلاح، یه Workflow یا جریان کاری خاصی به دست آوردی که منحصر به همون نرم افزاره فقط. حالا بگو ببینم، بعد از این همه سال کار کردن، که هم باعث شده بهش عادت کنی و هم سن خودت رفته بالا، و انعطاف پذیری ذهنت اومده پایین، میتونی بری سراغ یه نرم افزار جدید و تمام ریزه کاری هاشو در بیاری؟؟؟ یه سریا میگن: خب بیس و پایه ی تمام نرم افزارا یکیه دیگه! ابزارای کارو که بلد باشی، میتونی راحت نرم افزارای دیگه رو یاد بگیری…

و درست میگن، منتهی ابزار، تنها چیزی نیست که باید یاد بگیری. ورک فلو، خیلی مهم تر از ابزاره؛ ورک فلو یعنی از ابزارها و شورتکات ها و کلا امکاناتی که نرم افزار در اختیارت قرار میده، چطور استفاده کنی و چه روشی داشته باشی که به هدفت برسی. اینه که چالش اصلی کاره و یاد دادنی هم نیست؛ پیدا کردنیه. پس طبیعیه که اکثر پیشکسوت های این رشته، از نرم افزارهای باستانی و از رده خارج استفاده میکنن. نه به خاطر اینکه قصد پلیدی دارن… فقط به خاطر اینکه چاره ای ندارن!

منتها من جزء پیشکسوتان نیستم و تا وقتی ذهنم تر و تازه و شاداب و آماده ی یادگیری بوده، رفتم برنامه های مختلفو تست کردم و دیدم که کدوما به درد میخورن؛ که دقیقا همون کاریه که خودت باید انجام بدی. چرا که دلیل بعدی اختلاف نظر توی نرم افزارا، تفاوت های بنیادی خود نرم افزاراس. مثلا من به شخصه، دلیلی پیدا نمیکنم که به جای Clip Studio Paint، از نرم افزار دیگه ای برای انیمیت سل استفاده کنم. ولی یکی ممکنه چیزایی توی برنامه های دیگه مثل Krita یا TV Paint ببینه که حس کنه اونا بیشتر با ورک فلوی مدنظرش هماهنگن. پس به جای اینکه بگم سراغ چه نرم افزاری بری، بهت میگم سراغ چه نرم افزاری نری؛ و در ادامه ش، نرم افزارای به درد بخورو بهت معرفی میکنم که یه ذره تست کنی ببینی خودت بیشتر با کدوم حال میکنی.

الان باز هم ممکنه سوال پیش بیاد: «آقا، حس نمیکنی این قضیه رو یه ذره زیادی داری جدی میگیری؟؟ این همه آدم دارن میگن نرم افزار مهم نیست و فقط هنر خود طراح مهمه… پس این همه زور زدن برای چیه؟»

اینم سوال بسیار نیکوئیست. واقعا چرا؟ چون حرفشون غلط نیست؛ چون هنر طراح، تعیین کننده ی ارزش کاره، نه قدرت نرم افزار! منتهی یه مسئله ای این وسط هست و برای درک بهترش، باید برم سراغ مثال معروف سبد میوه…

اگه تاحالا از میدون تره بار، میوه گرفته باشین، دیدین که یه سری سبد هست به این شکل:

و میوه ها توی اینا قرار میگیرن. طبیعتا اون همه میوه، خیلی سنگین میشه و وقتی میخوای بلندش کنی، کل وزنشون میفته روی دوتا دستگیره ش و در نهایت به دست کسی که بلندشون کرده وارد میشه. تا اینجا حله دیگه؟ مشکلی نیست. فقط یه مشکل ریزه میزه ی کوچولو موچولویی این وسط هست: یک عدد روانپریش خل وضع از خدا بی خبر رذل، اومده دستگیره ی این سبدهارو تیز طراحی کرده…

پس دیگه فکر نکنم لازم باشه اشاره کنم هردفعه یه دونه از اینارو بلند کنی، انگشتات تا ۲ ساعت بی حس میشن. به خاطر بی‌فکری یک طراح، یه جماعت مجبورن هرروز دستکش‌های کلفت دستشون کنن که فقط انگشتاشون قطع نشه بعد از جا به جا کردن روزی ۵۰۰ تا سبد میوه. و مشابهش هم توی دنیای نرم افزار هست، که به خاطر بی فکری یه سری سازنده ی نرم افزار، ما باید یکسره دنبال راه باشیم برای دور زدن مشکلات نرم افزار. با پینت ویندوزم میتونی نقاشی های خفن بکشی. همین الان یوتیوب سرچ کنی، آموزشش هست. ولی مسئله اینه که ببینی این دستگیره های تیز، توی کدوم نرم افزارا کمتر پیدا میشه. کدومشون کارتو راحت میکنه به جای اینکه سخت کنه، کدمشون برات محیطی فراهم میکنه که به جای فکر کردن به بدبختی های ابزار، به خلاقیت روی کار فکر کنی. آره، هنر و توانایی طراح تعیین میکنه که اون اثر هنری، چقدر ارزش داره؛ و اگه طراح خودش هیچی بلد نباشه، نرم افزار نمیتونه براش معجزه کنه. ولی از اون طرفم هرچقدر تو هنرمند باشی و توانا، بازدهی و خلاقیتت میاد پایین اگه قرار باشه نصف وقتتو توی اینترنت سرچ کنی که چرا افترافکت وسط رندر گیر کرده و نمیدونم چه خاکی تو سرش بریزم!

خب حالا بریم ببینیم چه نرم افزارایی به دردمون میخوره یا به زبون دیگه؛ بهترین نرم افزارهای طراحی کدوما هستن! طبیعتا من که با همه ی نرم افزارا کار نکردم، و نمیتونم در تمام زمینه ها، تمام برنامه هاشو معرفی کنم. ولی خب اونایی که خودم باهاشون کار کردم، یا از شخص مورد اطمینانی دربارشون شنیدم، بهت میگم. و نکته دیگه اینکه، توی این مقاله، همونطوری که از تیترش مشخصه، توی این قسمت فقط درباره نرم افزارای طراحی صحبت میکنیم. نرم افزارهای انیمیشن و نرم افزارای سه بعدی، مقاله های خودشونو میخوان.

بهترین نرم افزار نقاشی دیجیتال

یک کلام، ختم کلام: دور فتوشاپ رو خط بکش. خط قرمز! فتوشاپ نرم افزار نقاشی نیست. دلیل اینکه این همه برای نقاشی استفاده میشه، اینه که نرم افزار بسیار پرکاربردیه در زمینه ی ادیت، که هرکی از ننه ش قهر میکنه پامیشه میره یادش میگیره. پس طبیعیه که وقتی یه سری قلم(brush) هم توش داشته باشه، اکثرا به جای اینکه برن یه نرم افزار جدید برای نقاشی یاد بگیرن، از همون قلم ها استفاده میکنن و خب چون هیچ نرم افزاری که مخصوص نقاشی باشه رو امتحان نکردن، نمیدونن چه کلاهی سرشون رفته! ورک فلوی فتوشاپ، برای ادیت و کامپوزیت تصاویر طراحی شده؛ نه نقاشی! و اینو وقتی درک میکنی که با یکی از بهترین نرم افزارهای طراحی کار کنی:

* Clip Studio Paint

* Krita

* Sketchbook

در بحث انتخاب بهترین نرم افزارهای طراحی من خودم به شخصه، تا وقتی CSP هست دلیلی پیدا نمیکنم برم سراغ بقیشون. انقد که این نرم افزار، لی لی به لالای کاربرش میذاره. یه ابزارهایی در اختیارت قرار میده که هیچوقت نمیدونستی نیاز داری و یه جوری کارتو راحت میکنه که هیچوقت فکر نمیکردی ممکن باشه. جزء محدود نرم افزاراییه واقعا کلمه ی «دیجیتال» توی «نقاشی دیجیتال» رو به معنای واقعی کلمه اجرا میکنه. همیشه تصور من از نقاشی دیجیتال این بود که همون نقاشی واقعیه، ولی توی کامپیوتر. و نهایت برتری ای که داره، یه Ctrl Z و یه سیستم لایه ها. ولی CSP از این حرفا فراتر میره و از تمام توان کامپیوتر برای کم کردن حمالی های هنرمند استفاده میکنه. میتونی لایه های وکتور توش درست کنی که برای لاین آرت عالیه. حالا بخوام زیرشاخه های اینو توضیح بدم که تا فردا همینجاییم؛ ولی فقط همینو میگم که یه چیزی داره به اسم Vector Eraser، که بهت اجازه میده تقاطع ها رو با یک کلیک حذف کنی. براش های کلیپ استودیو، نه تنها خیلی نرم و روانن، تازه به شدت قابل دستکارین و تازه، میتونی براش های فتوشاپ هم واردش کنی. میتونی مدل سه بعدی بندازی توش و ازش به عنوان الگو برای نقاشی استفاده کنی. اصلا میتونی یه عکس واقعی از یه آدم بهش بدی و خودش برات یه مدل سه بعدی بر اساس ژست اون شخص توی عکس برات میسازه!!! دیگه چی از جون نرم افزار میخوای؟؟؟؟؟

ولی خب این همه قدرت، بدون هزینه نیست. ممکنه برای بعضیا خیلی پیچیده باشه، به خصوص برای تازه کارا؛ و به خصوص برای کسایی که هنوز دستشون اصلا به قلم دیجیتال عادت نداره. برای این، بهتره بری سراغ Sketchbook که خیلی خیلی ساده تر و گوگولی تره. درسته یه سری چیزایی که برای کارهای حرفه ای لازمه (مثل Clipping Layer) رو نداره، ولی برای شروع گزینه خوبیه. و در نهایت، میمونه کریتا که از پس کارای حرفه ای بر میاد ولی خب باز به اندازه ی کلیپ استودیو، کارتو راحت نمیکنه. منتهی خیلی خیلی شبیه فتوشاپه و احتمالش زیاده که توش کاملا احساس راحتی کنی. به خصوص اگه قبلا با فتوشاپ نقاشی کردی.

انتخاب نرم افزار برای طراحی وکتور

برای طراحی وکتور، باز اولین گزینه ای که ملت پیشنهادش میکنن، ایلاستریتره که باید فقط بگم : نه.

از این نرم افزار تا جای ممکن دوری کن. حالا ممکنه بگی خب آموزش فقط برای این هست! اونشو نگران نباش، ما در کافه انیمیشن تصمیم گرفتیم برای اولین بار ، آموزش وکتور با یه نرم افزار درست حسابی رو بذاریم که به زودی منتشر میشه. اگه خواستی، پاشو برو شرکت کن که کلی مطلب مفید یاد بگیری!

برای طراحی وکتور، سه تا گزینه ی مناسب هست:

* Affinity Designer

* Figma

* Inkscape

یه سریا ممکنه از حضور فیگما توی جمع بهترین نرم افزارهای برای طراحی وکتور تعجب کنن، چون کارش اصلا طراحی UI/UXهستش، ولی خب مهم نیست چه برچسبی میخوره روی برنامه! تا وقتی یه کاری رو خوب انجام بده، ما اون کارو انجام میدیم باهاش. و فیگما هم به طرز دهشتناکی توی طراحی وکتور خوبه، به لطف پن بسیار درخشانش که بهت اجازه میده هرچندتا خط خواستی وصل کنی به یه پوینت؛ و رابط کاربری شدیدا جذابش (که طبیعیه چون نرم افزار طراحی رابط کاربری، طبیعتا باید رابط کاربریش خوب باشه! وگرنه مشخص میشه که سازنده هاش اصلا چیزی از طراحی رابط کاربری حالیشون نیست). منتهی فیگما برای طراحی هایی که خیلی پیچیده بشن، مناسب نیست؛ چون که میگم، اصلا کارش قرار نبوده طراحی وکتور باشه. منتهی نقطه ی شروع خوبیه برای یادگیری. بعد از اون میشه باز رفت سراغ اون دوتای دیگه، که میشن Inkscape و Affinity Designer. افینیتی از این جهت خوبه که هم داخل خودش طراحی وکتور داره و هم نقاشی دیجیتال پیکسلی. و اینک اسکیپ هم درسته فقط وکتوره، ولی خب قابلیت های وکتورش کامله. باز باید بری تستشون کنی ببینی کدومشون برای روش کار خودت مناسبن. همشون جایگاه خودشونو دارن.

البته در ادامه بهترین نرم افزارهای برای طراحی وکتور، نرم افزارهایی مثل Corel هم هستن که اونا رو هم در آپدیت بعدی مقاله کامل برات توضیح میدیم.

---